Stara kosmiczna afera w nowych wiadomościach, ale tytułem wstępu, najpierw wyjaśnienie i przypomnienie kilku faktów:
- Jeden z największych kryzysów polityczno-dyplomatycznych na linii supermocarstw USA i Rosji (wtedy CCCP) miał miejsce świątecznego 1 maja 1960. Największy, najtajniejszy, najdroższy i oczywiście militarny - motoszybowiec świata, amerykański Lockheed U-2, Dragon Lady" uzbrojony tylko w wielkie lotnicze aparaty fotograficzne, z kpt pil. Francisem Gary Powersem za sterami został zestrzelony z 22 km lotu nad rosyjskim Swierłowskiem. Trafiły go dwie z 14 rosyjskich rakiet S-75; jedna w U-2 a druga w Mig-a 19, który miał U2 przechwycić. Rosjanin zmarł od poniesionych ran niedługo potem, a Powers został pojmany tuż po skoku spadochronowym i skazany w Moskwie za szpiegostwo. Fascynująca historia z Zimnej Wojny Zachodu z Układem Warszawskim.
- W 2022 r. na nieboskłonie, nad naszymi głowami wisi obecnie ponad 5 tys. satelitów. Ok. 3 tys. jest amerykańskich, 500 chińskich, 170 rosyjskich i ponad 1200 innych krajów. Komunikacyjne, badawcze i szpiegowskie. Oczywiście nie wszystkie działają, a działające bardzo się od siebie różnią. (Polskie to BRITE-PL, Lem i Heweliusz oraz PW-Sat).
- Amerykańskie prawo Freedom of Information Act ś, to od 1967r. zbiór ustaw prawnych na podstawie których, każdy (w tym obywatele, firmy i organizacje np. medialne) może prosić a nawet zażądać inforacji n/t działań jednej z wielu agencji rządowych. Oczywiście nie oznacza to dostanie pełnej informacji. Odpowiedzią może się okazać kuriozalna kartka z częściowio widocznym tytułem i zaczernioną resztą, nawet lata po oryginalnej prośbie lub dużo więcej niekiedy znacznie więcej niż wnioskujący oczekiwał. Urzędowa loteria.
Jak podała 18.11.2022 ogólnoamerykańska sieć stacji radiowych National Public Radio (NPR), 3 lata temu, ówczesny prezydent USA, Donald Trump po codziennym spotkaniu z przedstawicielami wywiadu i agencji bezpieczeństwa narodowego, gdzie omawiano m.in. sytuację w Iranie, poprosił o pozostawienie mu jednej z prezentowanych w raportach fotografii satelitarnych. W najdrobniejszych detalach czyli z niespotykaną dotąd rozdzielczością pokazywała skutki nieudanej próby startu irańskiej rakiety.
Zarówno obecni na ściśle tajnym spotkaniu w Białym Domu jak i reszta świata jeszcze tego samego poranka znaleźli się w kompletnym szoku, kiedy na koncie Real Donald J.Trump Twittera z ok. 80 mln. fanów w tym serwisie (a nr 1 fanem prezydenta był tam wtedy Elon Musk), pojawiła się ta właśnie fotografia. I to najwyraźniej sfotografowana prywatnym telefonem prezydenta, lub kogoś z jego najbliższego otoczenia (Na zdjęciu widać odbicia światła sugerujące amatorszczyznę). Pojawiła się także dumna informacja tekstowa prezydenta, że USA nie mają kompletnie nic wspólnego z tym wypadkiem irańskiej rakiety na platformie startowej Senman daleko w głębi terytorium Iranu.
Problem polegał na tym, że nawet jako kopia kopii to ujęcie pokazywało nieznaną dotąd w światowym szpiegostwie jakość i rozdzielczość amerykańskiego sprzętu. Fotografia ta była więc wtedy oczywiście ściśle tajna, nie tylko z powodu co pokazywała - ale jak.
W pierwszym momencie eksperci światowi (na slużbie wywiadów wielu krajów) byli przekonani, że zdjęcie z taką rozdzielczością było możliwe tylko z drona lub samolotu szpiegowskiego a nie satelity z ponad 300 km nad ziemią. Potem jednak konsensus był już jeden: to ujęcie najpewniej pochodziło ze ściśle tajnego szpiegowskiego satelity amerykańskiego KH-11 z serii USA 224.
Kosztował amerykańskiego podatnika prawie 4 mld USD (w cenach z 2021) i jest rozwinięciem oraz z zasadą działania bardzo podobną do teleskopu astronomicznego Hubble, tyle że z obiektywem skierowanym na ciekawe dla rządu USA miejsca na ziemi, do których Amerykanie i sojusznicy mają, powiedzmy nieco utrudniony dostęp na piechotę (nawet morską).
I tak to wtedy cały świat jednym nieskoordynowanym raczej z nikim (oby!) ruchem ówczesnego prezydenta dowiedział się co USA może.
NPR w ramach Freedom of Information Act skierowała już wtedy prośbę do agencji federalnej National Geospatial-Intelligence Agency (NGA) zajmującej się amerykańskimi pamiątkowymi widokami satelitarnymi - o odtajnienie tej fotografii, co agencja właśnie spełniła, ukrywając jednak pewne detale. Tym samym dziennikarzesą w zgodzie z prawem, publikując to co już dawno opublikowałówczesny Szef Sił Zbrojnych USA.
Declassified document shows Trump tweeted an image from a spy satellite : NPR
Number of satellites in space in 2022 | Statista
Check out how many satellites are there in Space? (geospatialworld.net)
Polacy trafili na kosmiczną żyłę złota. To szansa dla naszego kraju (komputerswiat.pl)
Autor publikacji: Mirosław Waluś dla Aviation24.pl
