12 grudnia 2022 r. zmarł gen. bryg. pil. Mirosław Hermaszewski, pierwszy i jedyny dotąd polski kosmonauta.
Urodził się 15 września 1941 r. we wsi Lipniki na Wołyniu w rodzinie osadnika wojskowego Romana Hermaszewskiego jako najmłodszy z siódemki rodzeństwa. Został ocalony przez rodziców z napadu UPA na Lipniki w nocy 26/27 marca 1943 r. W czasie rzezi wołyńskiej stracił 19 członków rodziny, w tym ojca. Po wojnie rodzina została przesiedlona z Kresów Wschodnich do Wołowa na Dolnym Śląsku. Tam ukończył liceum i rozpoczął szkolenie szybowcowe i samolotowe w Aeroklubie Wrocławskim. Następnie, idąc w ślady starszego brata Władysława który został lotnikiem wojskowym, w 1961 r. wstąpił do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Dęblinie, którą ukończył w 1964 r. Latał samolotami myśliwskimi MiG-21, był dowódcą eskadry w 28. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Słupsku i 11. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego we Wrocławiu.
W połowie lat 70. wraz z ppłk. pil. Zenonem Jankowskim został wyselekcjonowany jako polski kandydat na kosmonautę w ramach programu Interkosmos i w 1976 r. rozpoczął szkolenie w Gwiezdnym Miasteczku pod Moskwą.
27 czerwca 1978 r. w ramach misji Salut-6 EP3, mającej kryptonim Kaukaz Mirosław Hermaszewski i dowodzący misją Piotr Klimuk wystartowali z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie na pokładzie statku Sojuz 30 . Następnego dnia zacumowali do stacji kosmicznej Salut-6, na której przebywali Władimir Kowalonok i Aleksandr Iwanczenkow. Na pokładzie stacji przeprowadzili szereg eksperymentów fizjologicznych, sprawdzających funkcjonowanie organizmu człowieka w warunkach nieważkości, badania Ziemi i zorzy polarnej. Mirosław Hermaszewski i Piotr Klimuk powrócili na Ziemię 5 lipca 1978 r., lądując na stepie w Kazachstanie, ok. 300 km od Celinogradu (obecnej stolicy Astany). Skafander kosmiczny Sokoł Mirosława Hermaszewskiego i lądownik Sojuza 30 zostały przekazane do Polski.
Generał Mirosław Hermaszewski wielokrotnie gościł w Muzeum Lotnictwa Polskiego. W zbiorach Muzeum znajdują się przedmioty, które miał ze sobą podczas misji kosmicznej, jak kamera, której używał na pokładzie stacji Salut 6. Można ją zobaczyć na ekspozycji poświęconej lotom kosmicznym w hangarze NATO.
Źródło informacji: Muzeum Lotnictwa Polskiego
