W sobotę, 7 października z Albuquerque w USA rozpoczyna się 66. edycja zawodów Coupe Aéronautique Gordon Bennett, znanych również jako Mistrzostwa Świata FAI w długodystansowych balonach gazowych. W sumie 17 balonów gazowych wystartuje 7 października o godzinie 18:00 czasu MDT (1:00 czasu UTC w niedzielę 8 października). Gospodarzem zawodów będzie Międzynarodowa Balonowa Fiesta w Albuquerque. Polskę będą reprezentować dwie załogi.
Wyścigi Gordona Bennetta, mające bogatą ponad stuletnią historię, są najważniejszymi zawodami długodystansowymi balonów gazowych. Co roku przyciągają najlepszych pilotów z całego świata.
Zwycięzcą zostaje zespół, który pokona największą odległość od punktu startowego. Chociaż osiągnięcie sukcesu w tym wyścigu może wydawać się proste w teorii, w żadnym wypadku nie jest to łatwe zadanie. W rzeczywistości zwycięstwo może zapewnić sobie załoga, która wykaże się wyjątkową wytrzymałością fizyczną, odpornością psychiczną, niezachwianym morale i rozległą wiedzą na temat wzorców wiatru i warunków pogodowych. Piloci muszą stawić czoła ekstremalnym temperaturom, zmęczeniu i odwodnieniu podczas trudnej wyprawy na najdłuższy lot.
Każdy uczestniczący zespół składa się z dwóch pilotów wspieranych przez oddaną załogę naziemną. W tym roku Francja, Niemcy i USA wystawiły po trzy drużyny czyli maksymalną dozwoloną liczbę natomiast Austria i Polska mają po dwie drużyny, które je reprezentują. Litwa, Hiszpania, Szwajcaria i Wielka Brytania pokładają nadzieje w jednej drużynie, która weźmie udział w tym prestiżowym wydarzeniu.
W tegorocznej edycji zawodów nasz kraj reprezentować będą załogi: POL-1 Team Poland One z pilotami Krzysztofem Zapartem i Piotrem Hałasem oraz POL-2 z pilotami Jackiem Bogdańskim i Przemysławem Mościckim.
Przypomnijmy, że w ubiegłorocznych zawodach niemiecki team Wilhelm i Benjamin Eimersowie, duet ojciec-syn, zwyciężyli. Wilhelm Eimers ma imponujące osiągnięcia jako pilot w wyścigu, biorąc w nim udział rekordową liczbę 29 razy. Ma nie tylko duże doświadczenie, ale jest także jednym z najbardziej utalentowanych zawodników, mających na swoim koncie aż pięć zwycięstw.
Zapisy czasu i odległości
W całej bogatej historii wyścigu osiągnięto naprawdę niezwykłe osiągnięcia, zarówno pod względem czasu trwania lotów, jak i ich dystansu. Podczas zawodów Gordona Bennetta w Albuquerque w 2005 roku Bob Berben i Benoit Simeons z Belgii pobili rekord odległości ustanowiony w 1912 roku, wykonując imponujący lot o długości 3400,39 km. W oszałamiającym pokazie wytrzymałości Wilhelm Eimers i Bernd Landsmann szybowali po niebie przez zdumiewające 92 godziny i 11 minut, aby zapewnić sobie zwycięstwo w zawodach ” to wyczyn, który trwał dłużej niż ukończenie pierwszego w historii rejsu przez Pacyfik! Zazwyczaj zespoły Gordona Bennetta pozostają w powietrzu przez około 50 do 65 godzin.
Pierwszy wyścig o Puchar Gordona Bennetta
Sam wyścig jest hołdem dla Jamesa Gordona Bennetta Jr., znanego zarówno z założenia International Herald Tribune, jak i hojnego sponsorowania sportów lotniczych. Zwracając się o pomoc do FAI, Bennett zdobył wiedzę w zakresie sportów lotniczych, organizując pierwsze w historii zawody Coupe Aéronautique Gordon Bennett. To historyczne wydarzenie miało miejsce 30 września 1906 roku w paryskich ogrodach Tuileries. Biorąc pod uwagę jego wielki sukces, Bennett powierzył FAI przyszłe odsłony wyścigu, jednocześnie nadal użyczając swojego imienia temu cenionemu trofeum.
Puchar Gordon Bennetta polska historia najstarszych i najbardziej prestiżowych zawodów lotniczych na świecie
Polscy piloci balonowi są jedną z największych potęg w tej dyscyplinie sportu i aż sześciokrotnie, w latach 1933, 1934, 1935, 1938, 1983 oraz 2018 triumfowali w zawodach o Puchar Gordona Bennetta. To klasyfikuje nasz kraj wysoko w zestawieniu wszechczasów. Puchar Gordona Bennetta, organizowany od 1906 roku, to najcenniejsze trofeum najstarszego na świecie wyścigu balonów gazowych. Od początku ufundowany przez organizatora puchar dla zwycięzcy był przechodni. Polska, po trzykrotnym zwycięstwie z rzędu, jest w jego posiadaniu od 1935 roku.
Pierwsi w 1933 roku w Chicago zwyciężyli major pilot balonowy Franciszek Hynek i nawigator porucznik obserwator balonowy Zbigniew Burzyński. Ich balon Kościuszko przeleciał 1370 kilometrów, utrzymując się w powietrzu ponad 39,5 godziny. Ten wynik pobił światowy rekord odległości. Zaledwie rok później Major Hynek odebrał taki sam puchar, reprezentując Polskę w zawodach w Warszawie. Nawigatorem lotu był wówczas Władysław Pomaski. Polska załoga pokonała odległość 1340 kilometrów i wylądowała po trwającym 44 godziny locie.
Rok 1935 przyniósł kolejne zwycięstwo dla Polaków. Porucznik Burzyński, pilotując balon Polonia; razem z Władysławem Wysockim, przelecieli 1650,47 kilometrów w czasie 57 godzin i 54 minuty. Pobili w ten sposób rekord świata w długości lotu. Po tym zwycięstwie, trzecim z rzędu, w roku 1935 puchar przeszedł na własność Aeroklubu Polskiego.
Kolejny Puchar rozegrano w Liege w Belgii w 1938 roku. Tam znowu najlepszy wynik uzyskali Polacy: Antoni Janusz i Franciszek Janik. Ich lot trwał 37 godzin 47 minut. Załoga wylądowała w Bułgarii w miejscowości Troyan (128 km od Sofii), po pokonaniu 1692 km. Ten wynik został zarejestrowany jako rekord Polski w kategorii zasięgu.
Zwycięstwo polskich pilotów spowodowało, że w roku 1939 organizatorem wyścigu miała być Polska, a zawody miały się odbyć 3 września we Lwowie (prezydent RP Ignacy Mościcki objął nad nimi protektorat i ufundował pierwszą nagrodę). Wybuch wojny jednak uniemożliwił ich przeprowadzenie. Po wojnie zawody zostały wznowione dopiero w 1983 w Paryżu. Zdobywcami pucharu po raz kolejny zostali Polacy: Stefan Makné oraz Ireneusz Cieślak.
W 2018 roku w Bernie po tytuł sięgnęli Mateusz Rękas i Jacek Bogdański, którzy w czasie 58 godzin i 28 minut przelecieli dystans 1145 km. W ten sposób Polacy wywalczyli już szósty Puchar Bennetta.
Wyścig można śledzić na https://live.gordonbennett.aero/
Źródło informacji: Aeroklub Polski / FAI
